W uroczystym spotkaniu upamiętniającym 80. rocznicę odbicia budynku z rąk Niemców obecni byli ostatni uczestnik walk z 1944 roku, kombatanci, przedstawiciele władz i urzędów państwowych oraz pracownicy Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, jak również Dyrektor Zarządu Operacyjno – Śledczego Komendy Głównej Straży Granicznej płk SG Piotr Rosłaniec oraz delegacja z Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie.
Tegoroczne uroczystości zorganizowane przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych poświęcono sylwetce Janusza Stefana Pilchowskiego - uczestnika obrony reduty PWPW’44.
Tradycyjnie, jak co roku, delegacja funkcjonariuszy z Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej im. Powstania Warszawskiego oddała hołd Powstańcom poległym w obronie Reduty PWPW, składając wiązankę kwiatów pod pamiątkową tablicą poświęconą ich pamięci.
***
Drugiego dnia powstania, pracownicy PWPW zgromadzeni w środku gmachu strzeżonego przez Niemców, podjęli próbę zbrojnego odbicia budynku. Równocześnie oddziały powstańcze rozpoczęły atak z zewnątrz. Dzięki doskonale skoordynowanej akcji szybko udało się zdobyć gmach przy ulicy Sanguszki 1. Budynek PWPW stał się jednym z kluczowych punktów oporu Starego Miasta, zyskując miano Reduty PWPW, bowiem przez 27 dni około 600 powstańców broniło PWPW przed niemieckimi atakami z powietrza i od strony Wisły. Reduta PWPW upadła 28 sierpnia, zaledwie parę dni przed kapitulacją Starego Miasta. W trakcie walk poległo około 100 żołnierzy AK. 28 sierpnia Niemcy zamordowali tam 30 rannych i personel polowego szpitala.
***
Janusz Stefan Pilchowski ps. „Lisek” urodził się 2 września 1928 roku w Warszawie. Podczas Powstania Warszawskiego wraz ze Zgrupowaniem Armii Krajowej „Leśnik” – pułkownika Jan Szypowskiego, walczył na Muranowie, a potem brał udział w walkach w obronie Reduty PWPW. Ranny, kontynuował walkę po przejściu kanałami do Śródmieścia. Po upadku powstania trafił do obozu jenieckiego – Stalagu X B w Sandbostel, gdzie spędził 9 miesięcy. Kiedy w ostatnich dniach wojny Niemcy się wycofali, przedostał się do Holandii, gdzie wstąpił do 8 batalionu strzelców w 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka. Następnie wysłany do szkoły we Włoszech. Ostatecznie osiadł na stałe w Anglii, gdzie wstąpił do wojska angielskiego. Chciał wrócić do Polski, ale władza ludowa odebrała mu obywatelstwo i pierwszy raz mógł tutaj przyjechać ok. 1967 roku. Z angielskim paszportem. Od kliku lat regularnie uczestniczył w obchodach rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Janusz Stefan Pilchowski ps. „Lisek” zmarł 1 lipca 2024 roku.
zdjęcia Piotr Niemiec
-
Naszywka na rękawie munduru z napisem Służba Ochrony PWPW. -
Zaproszeni goście siedzą na krzesłach przed Budynkiem PWPW. -
Chór śpiewa Hymn RP. -
Poczty Sztandarowe i Posterunek Honorowy stoją podczas Hymnu. -
Funkcjonariusze stoją podczas hymnu. -
Pan Juliusz Kulesza i goście siedzą na krzesłach. -
Płk. SG Mariusz Taperek i ppłk. SG Beata Szczepanowska. -
Dyrektor Zarządu Operacyjno-Śledczego Komendy Głównej Straży Granicznej płk SG Piotr Rosłaniec. -
Przemawia prezes Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A. Marcin Wojdat. -
Pan Juliusz Kulesza oddaje hołd przed tablicą umieszczoną na budynku PWPW. -
Delegacja Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej oddaje honor po złożeniu kwiatów. -
Przy tablicy pamiątkowej stoją żołnierze. Przed nimi leżą wieńce i wiązanki kwiatów. -
Przy mównicy stoi Pan Juliusz Kulesza. -
Mężczyzna przegląda okolicznościową publikację, w której widać zdjęcie Pana Juliusza Kuleszy z Karoliną Gorczycą. -
Dziewczynka patrzy na trzymaną w dłoni biało-czerwoną flagę z symbolem Polski Walczącej.
