Nadwiślański Oddział Straży Granicznej im. Powstania Warszawskiego z siedzibą w Warszawie został utworzony 15 września 2004 r. Nadwiślański Oddział SG swoje ustawowe zadania realizuje wewnątrz kraju, obejmując zasięgiem terytorialnym trzy centralne województwa: mazowieckie, łódzkie oraz kujawsko – pomorskie, które stanowią 23% powierzchni Polski, zamieszkiwanej przez 26% ludności kraju. Tak więc jest jedyną jednostką organizacyjną spośród pozostałych oddziałów Straży Granicznej, która nie ma bezpośredniego styku z granicą państwa.
W zasięgu odpowiedzialności służbowej oddziału znajduje się siedem placówek Straży Granicznej, z czego - pięć placówek SG z lotniczymi przejściami granicznymi tj.: Placówka Straży Granicznej Warszawa-Okęcie, Placówka Straży Granicznej Warszawa-Modlin, Placówka Straży Granicznej w Bydgoszczy, Placówka Straży Granicznej w Łodzi i Placówka Straży Granicznej w Radomiu, jedna placówka aglomeracyjna - Placówka Straży Graniczna w Warszawie oraz placówka w strukturach której mieści się Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców w Lesznowoli – Placówka Straży Granicznej w Lesznowoli.
Na co dzień, funkcjonariusze Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej zapewniają obsługę ruchu granicznego w lotniczych przejściach granicznych, między innymi sprawdzając cel i warunki wjazdu cudzoziemców do Polski, badając pod kątem autentyczności dokumenty uprawniające do przekroczenia granicy, sprawują nadzór nad kontrolą bezpieczeństwa oraz dbają o bezpieczeństwo pasażerów i porządek publiczny w przejściu granicznym.
Poza lotniczymi przejściami granicznymi, na obszarze 88 powiatów centralnej Polski, funkcjonariusze NwOSG dokonują kontroli legalności pobytu cudzoziemców, ich zatrudnienia w zakresie powierzenia wykonywania im pracy jak i prowadzenia przez nich działalności gospodarczej. Prowadzą czynności związane z przyjmowaniem od cudzoziemców wniosków o ochronę międzynarodową, czy też przy wydawaniu decyzji zobowiązujących do powrotu badają przesłanki do uzyskania przez cudzoziemców zgody na pobyt tolerowany lub na pobyt ze względów humanitarnych. Poza tym, funkcjonariusze NwOSG w ramach ustawowych zadań podejmują szereg czynności związanych z rozpoznawaniem, zapobieganiem i wykrywaniem przestępstw i wykroczeń oraz ścigają ich sprawców.
Podczas wypełniania obowiązków służbowych funkcjonariusze Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej w poczuciu patriotyzmu starają się pamiętać o historii swojej formacji. Przejawem tego są liczne przedsięwzięcia, w których funkcjonariusze i pracownicy oddziału uczestniczą, kultywując pamięć o swoich poprzednikach – bohaterach polskich formacji granicznych – między innymi żołnierzach Korpusu Ochrony Pogranicza, czy Wojskowej Straży Granicznej. Dbają również o swoich Patronów – uczestników Powstania Warszawskiego – zrywu powstańczego, którego symbol Polski Walczącej dumnie noszą na ramieniu munduru, ponieważ od 21 grudnia 2006 roku Nadwiślański Oddział SG nosi imię Powstania Warszawskiego.